Algemene informatie

Wat is Breed Schakelen?

Oorsprong en Visie

In het verleden zijn er diverse initiatieven geweest om leerlingen vanuit het speciaal onderwijs te laten overstappen naar (meer) reguliere scholen. De resultaten en opbrengsten hiervan waren vaak minder dan verwacht met teleurstelling voor de leerling en betrokkenen als gevolg.

Na deze trajecten te hebben geanalyseerd zijn er in het schooljaar 2019-2020 werkgroepen geformeerd met deelnemers die dagelijks ook ‘echt’ met zorgleerlingen aan de slag gaan.

Zowel vanuit het voortgezet speciaal onderwijs als de reguliere scholen is gewerkt aan een plan om een succesvolle overstap te bewerkstelligen en te waarborgen.

Het project ‘Breed Schakelen’ is dan ook een gezamenlijk project waar veel onderwijsprofessionals hun steentje in hebben bijgedragen.

De kracht van Breed Schakelen is dat iedereen die bij de leerling betrokken is ook actief een bijdrage levert. Daarnaast wordt er zeer planmatig gewerkt waardoor voor iedereen duidelijk is hoe het traject gaat verlopen. Belangrijk hierbij is dat er open gecommuniceerd wordt, vanuit vertrouwen wordt samengewerkt en het plan gezamenlijk wordt gedragen. Het plan dat wordt opgesteld is maatwerk en wordt ingevuld naar de ondersteuningsbehoeftes van de betreffende leerling.

Breed Schakelen is een planmatige werkwijze waarin drie fases worden doorlopen:

1. Signaleren

In deze fase worden potentiële schakelleerlingen in eerste instantie door de huidige (V)SO school geselecteerd. Er wordt onderzocht welke scholen mogelijk passend kunnen zijn om naartoe te schakelen. Ouders en verzorgers worden uitgenodigd voor een oriënterend gesprek.

Wanneer er overeenstemming is bereikt volgt er een eerste knooppuntoverleg met de huidige (V)SO school, de beoogde schakelschool, ouder(s)/verzorger(s) en de leerling.

2. Synchroniseren

Wanneer dit eerste gesprek positief is verlopen dan zal er een vervolggesprek worden gepland waaraan alle betrokken partijen zullen deelnemen. Uitgangspunt van dit tweede knooppuntgesprek is gezamenlijk het individueel integraal plan (IIP) dat voor de leerling wordt opgesteld aanvullen. Het ontwikkelingsperspectief dat de (V)SO school heeft aangeleverd is de basis van het plan. Samen wordt besproken hoe eventuele aandachtspunten en obstakels kunnen worden aangepakt zodat het schakelen van de leerling zo soepel en positief mogelijk gaat verlopen.

Tevens wordt gezamenlijk het tijdspad van het traject bepaald waarbij evaluatiemomenten worden vastgesteld.

3. Schakelen

Wanneer de leerling is gestart is het van belang dat er korte lijnen tussen de betrokkenen zijn. De procesbegeleider is vanaf de eerste fase betrokken en kan indien nodig adviseren, bijsturen en ondersteunen. Dit kan op verschillende niveaus van toepassing zijn. Afhankelijk van de vraag wordt er een inschatting gemaakt wie er welke rol kan/moet oppakken om het schakelen succesvol te laten verlopen.

Wanneer komt een leerling in aanmerking voor Breed Schakelen?

Een leerling die binnen het (voortgezet) speciaal onderwijs zich positief ontwikkelt en waarbij de onderwijs- ondersteuningsbehoeftes niet (meer) van dusdanige aard zijn dat ze enkel binnen een speciale setting kunnen worden gewaarborgd kan in aanmerking komen voor Breed Schakelen.

De school waar de betreffende leerling momenteel onderwijs volgt heeft een belangrijke signaleringsfunctie.

Daarnaast komt het regelmatig voor dat de schakelwens vanuit de leerling zelf komt. Op dat moment is het van belang dat deze wens serieus wordt genomen en gezamenlijk met school, ouder(s)/verzorger(s) en eventueel andere betrokkenen wordt besproken of het realistisch is om (op termijn) naar een reguliere school te schakelen.

Welke stappen moeten worden gezet om te starten met Breed Schakelen?

De eerste stap is het signaleren van de leerling. Wanneer een leerling wordt gesignaleerd is het van belang dat dit bespreekbaar wordt gemaakt. Op deze manier kan er zorgvuldig worden bekeken of het advies om te schakelen wordt gedragen door de leerling zelf, ouders en/ of andere betrokkenen.

Wanneer dit het geval is kan worden besproken welke school de voorkeur heeft om het traject mee te gaan starten.

Vervolgens zal er gezamenlijk met de ondersteuningscoördinator van de betreffende school en de procesbegeleider een gesprek worden georganiseerd. Als ook hier consensus wordt bereikt over de schakelmogelijkheden dan zal er een eerste versie van het individueel schakelplan worden opgesteld.

Wanneer dit plan met alle betrokkenen is aangevuld en besproken kan de leerling starten met het traject.

Rolverdeling

Gedurende het traject is het van belang dat alle betrokkenen een actieve rol en houding aannemen. De verdeling hiervan wordt ook in het schakelplan (IIP) opgenomen. Een specifieke rol is weggelegd voor de procesbegeleider en regievoerder:

Procesbegeleider

De procesbegeleider is vanaf de eerste fase (signalering) betrokken bij het traject van de leerling. Samen wordt er besproken of een leerling in aanmerking komt om te gaan schakelen en welke betrokkenen hiervoor benadert moeten worden. Wanneer er een school is geselecteerd zal de procesbegeleider hier contact mee opnemen en een start maken met het opstellen van het individueel integraal plan (IIP) van de leerling. Wanneer dit plan definitief met alle betrokkenen is vastgesteld zal de procesbegeleider vooral een rol hebben in het bewaken van het schakelproces.

Wanneer zaken (dreigen) te stagneren is de procesbegeleider een neutraal aanspreekpunt voor de regievoerders van de scholen.

Regievoerders

Directe eerste aanspreekpunten van de aanvragende en ontvangende scholen. Zij zijn op de hoogte van de dagdagelijkse zaken op leerling- en leerkrachtniveau. De regievoerders hebben zowel een signalerende als uitvoerende rol. Ze zijn nauw betrokken bij de schakelleerling en weten hoe ze zaken kunnen oplossen wanneer deze anders lopen dan gepland of afgesproken. De regievoerders hebben korte lijnen met de procesbegeleider.